„Sztuka przedstawiająca Jezusa jako transpłciową kobietę pokazana w kościele w Manchesterze”

Harry Farley, Christian Today

Zeszłej niedzieli Jezus został przedstawiony jako kobieta transpłciowa podczas spektaklu w Kościele anglikańskim. Biskup Manchesteru David Walker nie zablokował sztuki pt. „Ewangelia wg Jezus, Królowej Niebios”. Uhonorowana nagrodami dramatopisarka Jo Clifford, chrześcijanka, która sama jest transpłciowa przedstawia Jezus opowiadającego na nowo historie biblijne z „innego punktu widzenia”.

„Sztuka pokazuje transpłciową Jezus powracającą do dzisiejszego świata” – powiedziała Clifford. „Rzuca ona kazaniami i opowiada kilka bardzo znajomych opowieści ewangelicznych. Ma ona komunię, dzieli się z widownią chlebem i winem, co jest tak naprawdę gestem solidarności w obliczu śmierci oraz błogosławi”.

Kiedy sztukę pokazano po raz pierwszy w Glasgow w 2009 r., 300 protestujących zorganizowało demonstrację przed teatrem. Jedna z tych osób powiedziała, że nie widziała sztuki, ale „nie musi iść blisko kanału by wiedzieć, że tam cuchnie”. W tamtym czasie arcybiskup Glasgow potępił sztukę i stwierdził, że „trudno wyobrazić sobie większą zniewagę względem wiary chrześcijańskiej”.

W pewnym momencie spektaklu Jezus, w której to roli występuje Clifford, mówi: „Kocham moją mamę” w odniesieniu do Boga. W innym: „Matko nasza, któraś jest w niebie, niech się święci imię twoje”. Mając za sobą w tle całujące się pary homoseksualne kontynuuje ona: „Pocałunków naszych powszednich daj nam dzisiaj”.

Sztuka, którą wystawiono w kościele św. Chryzostoma w manchesterskim Victoria Park zawiera reinterpretację przypowieści o synu marnotrawnym, w której jest on wyrzucony przez swojego ojca za chęć zmiany płci.

Widowisko wywołało znaczne kontrowersje, a liczni krytycy określili je mianem obraźliwego i „całkowicie nieodpowiednie”. Szczególne zaniepokojenie wywołał jednak fakt wystawienia sztuki w kościele.

Michael Nazir-Ali, tradycjonalista i były biskup Rochester powiedział: „Ewangelie w sposób całkiem wyraźny identyfikują Jezusa jako mężczyznę, jego „mamą” jest Maria, a Boga zawsze nazywa „Ojcem”, a każda inna sugestia jest sprzeczna z nauką chrześcijańską. W przypadkach, kiedy sztuka ma być wystawiona w budynku kościelnym, biskup wedle prawa kościelnego ma całkowite prawo, by pokierować klerykiem je organizujący tak, by upewnił się, że jego treść jest zgodna z nauczaniem chrześcijańskim i nie jest obraźliwa dla publiczności. Jeżeli nie przestrzega się zaleceń biskupa, to jest to kwestia dyscypliny.”

Inny starszy duchowny i ekspert w prawie kościelnym opisał sztukę jako „całkowicie nieodpowiednią do wystawienia w budynku poświęconym” i oczekiwał, aż biskup podejmie inicjatywę „jak się tego od niego oczekuje”.

Biskup Worcester John Inge, członek kościelnego komitetu ds. doktryny powiedział, że był „zaskoczony” tym, iż sztukę pokazano w kościele i dodał, że produkcja ta brzmiała „prześmiewczo”, jednakże Clifford już wcześniej odpierała zarzuty, jakoby spektakl był bluźnierczy. „Ludzie tak robią, a nic nie wiedzą o tej sztuce” – stwierdziła dramatopisarka i dodała, że: „Założyli, iż będzie ona wielce obraźliwa dla kościoła. Jako praktykująca chrześcijanka nie mam interesu w atakowaniu kościoła, szydzeniu i naśmiewaniu się z niego, czy byciu w jakikolwiek sposób bluźnierczą, lub obraźliwą. Chcę tylko bardzo silnie zaznaczyć, tak silnie, jak tylko potrafię, że Jezus z Ewangelii w żadnej mierze nie pragnąłby atakować ani uwłaczać ludziom takim, jak ja. Uważam, że bardzo ważnym jest przekazać przesłanie, iż Jezus z Ewangelii nie godziłby się, ani też nie chciał promować uprzedzeń i dyskryminacji i próbowałby przekazywać przesłanie o miłosierdziu, miłości i zrozumieniu każdej osoby. Nie ważne jaka jest jej wiara, nie ważne, jakiej jest płci, orientacji, czy seksualności.” – stwierdziła.

Biskup Manchesteru dr David Walker napisał w oświadczeniu, że przedstawianie Jezusa jako reprezentanta którejś ze spychanych na margines grup było zaszczytną tradycją. W jego wypowiedzi czytamy, że: „To, iż takie przedstawianie jest często kontrowersyjne nie powinno ani nas dziwić, ani też stanowić powodu, by je odrzucać. (…) Podczas gdy wystawienie dramatu, który ukazuje, jak Chrystus mógłby wyglądać jako członek społeczności transpłciowej jest zarazem prowokujące i dalekie od historycznej postaci Jezusa, to może wciąż przedstawiać ważną prawdę o tym, że ten, który przyjął ludzką postać jest ich Panem i Zbawicielem tak samo, jak kogokolwiek innego. Niemniej jednak są pewne aspekty sztuki „Ewangelia wg Jezus, Królowej Niebios”, które w mojej opinii przekraczają sferę prowokacji, przechodząc do terytorium, które dla wielu rozsądnych chrześcijan będzie obraźliwe”.

Biskup dodał, że o ile obraza sama w sobie nie stanowi podstawy, by uniemożliwić wystawienie sztuki, to nie może popierać on faktu, iż jest wystawiana w miejscu kościelnym. Decyzja ta leży jednakże, jak zaznaczył, w gestii lokalnego biskupa.