Kodeks Mariański, głagolica

Tekst ten prosze traktować jako uzupełnienie tego:  https://detektywprawdy.pl/2014/07/14/cyryl-i-metody-prawdziwa-historian-pra-slowian/

 

Kodeks mariański (łac. Codex Marianus) – manuskrypt głagolicki zawierający tekst 4 ewangelii w przekładzie na język staro-cerkiewno-słowiański, pochodzący z końca X wieku lub początku XI wieku. Zawiera 175 kart, brak w nim jednak początku i końca, a spisana cyrylicą karta 134 została dodana w XIV wieku[1].

Został odnaleziony przez Wiktora Grigorowicza w klasztorze NMP na górze Athos w 1845 roku i przewieziony do Rosji. Dwie pierwsze karty Kodeksu przechowywane są w Wiedniu, pozostałe 173 w Moskwie. Pełne wydanie tekstu ogłosił w 1883 roku Vatroslav Jagić, w 1960 roku ukazał się jego przedruk fototypiczny[1].

 

Głagolica (scs. glagolъ = słowo, litera[1]) – najstarsze pismo słowiańskie, którego stworzenie przypisuje się misjonarzowi-apostołowi św. Konstantemu zwanemu Cyrylem, który wraz z bratem Metodym zapisał w IX w. za jego pomocą język słowiański używany w okolicach Salonik; głagolica była pierwotnym alfabetem języka staro-cerkiewno-słowiańskiego, który miał być językiem liturgicznym Słowian, a w swojej późniejszej fazie rozwojowej, jako język cerkiewnosłowiański na wiele wieków pozostał językiem literackim wykształconych warstw w kręgu religii prawosławnej.

Głagolica:

„Ojcze nasz“ w trzech odmianach głagolicy.
Po lewej – pierwotna głagolica okrągła,
pośrodku – chorwacka kanciasta
i po prawej kursywna

 

 

 

Co z tego wynika? Skoro tzw Głagolica powstała w latach 800-900n.e., to

 

 

“Najstarsza tablica zapisana głagolicą odnaleziona na chorwackiej wyspie Krk.  Powszechnie do dziś ponoć korzysta się z liturgicznych ksiąg głagolskich. Głagolicą posługują się dziś w odświętnej cerkiewnosłowiańskiej liturgii Serbowie i Chorwaci. Szacuje się, że istnieje ponad 25 tysięcy zachowanych dokumentów i ksiąg w głagolicy. Taka ilość zaświadcza o ogromnym rozwoju ówczesnej Słowiańszczyzny. W latach 868-869 Cyryl i Metody spotkali się w Rzymie z papieżem Hadrianem II. Nakłonili oni papieża, aby ten uznał, obok istniejących języków liturgicznych – łaciny, greki i hebrajskiego, język słowiański za język liturgii. Sytuacja taka trwała do czasu, kiedy to papież Stefan V (VI) zakazał używania języka słowiańskiego w liturgii i nakazał przywrócić obrządek łaciński. Przywracanie łacinicy w kościele zakończyło się ostatecznie na przełomie XII i XIII wieku.

Z tamtego to okresu pozostał ślad piśmienności Polaków:

 

fot. wikipewdia

W transliteracji zdanie to brzmi: Day, ut ia pobrusa, a ti poziwai, w wyniku transkrypcji można je zapisać jako: Daj, ać ja pobruszę, a ty poczywaj[8], co współcześnie oznacza: Daj, niech ja pomielę na żarnach, a ty odpoczywaj.

Słowa te świadczą o opiekuńczości Polaków.

Klasztory chorwacko-głagolskie istniały również w Polsce. W 1380 książę śląski ufundował taki w Oleśnicy, a 10 lat później kolejny w Krakowie na Kleparzu ufundowała królowa Jadwiga. Liturgia z użyciem głagolicy była w nim odprawiana przez prawie 100 lat. Ostatecznie, nieużywane już rękopisy w 1584 strawił pożar.” wikipedia

 

Zauważcie, że źródła i dowody na istnienie języków słowiańskich były w dwóch miejscowościach Grecji (Athos, Saloniki) oraz w Chorwacji (Krk).

Jeśli chodzi o Athos w Grecji:

Według legendy twórcą pierwszego klasztoru na Athosie był Konstantyn Wielki, jednak nie istnieją żadne dokumenty, które potwierdzałyby istnienie życia monastycznego w tym miejscu już w tym okresie[8]. Nie ma również jednoznacznych dowodów na to, jakoby mnisi mieszkali na półwyspie przed okresem ikonoklazmu. Najprawdopodobniej pierwsi asceci osiedlili się na tym obszarze, wykorzystując jego geograficzne odosobnienie, pod koniec VIII stulecia[9]. Bardziej zorganizowana wspólnota monastyczna uformowała się na Athosie przed rokiem 843, w którym delegacja mnichów z Athos brała udział w uroczystości oficjalnego przywrócenia kultu ikon w Konstantynopolu[10]. Czterdzieści lat później mnisi zostali zwolnieni z podatków na mocy dekretu cesarza Bazylego I. Ten sam dokument nadawał im wyłączną własność ziemi na półwyspie[11]. W tym samym okresie uformowała się wspólna administracja klasztorów Athosu – rada tworzona przez mnichów różnych, żyjących niezależnie od siebie wspólnot. W dekretach Leona VI i Romana I z 908 i 934 pojawiają się już odniesienia do starożytnej rady starców[11]. W 985 w dokumentach klasztoru Iwiron znajduje się opis funkcjonowania rady mnichów określanej jako wielki środek (gr. Megali Messi)[11]. Jej siedziba mieściła się w Karies, zaś przewodniczący nosił tytuł protosa. Podstawowym zadaniem rady było interweniowanie w razie sporów między monasterami[11].

Konstantyn był twórcą klasztoru, to oznacza, że Głagolice tworzyli budowniczowie kościoła rzymskiego.